Parkinson
Wat houdt de ziekte van Parkinson in ?
De ziekte van Parkinson ontstaat door het optreden van cel verlies in een klein gedeelte van de hersenen, de substantia nigra of ‘zwarte kern’ . De zenuwcellen in de ‘zwarte kernen’ produceren dopamine. Dopamine is een ‘neurotransmitter’, dat wil zeggen een boodschapperstof die nodig is de signalen door te geven van de ene hersencel naar de andere. Wanneer de cellen in de zwarte kern verloren gaan ontstaat een tekort aan dopamine in de hersenen. Dit dopamine tekort is verantwoordelijk voor een groot deel van de symptomen van de ziekte van Parkinson.
Enkele voorbeelden van symptomen ziekte van Parkinson:
- Trillen (tremor) van de handen, benen, kin of tong
- Trager worden van bewegingen (bradykinesie), moeite met starten van bewegingen (akinesie) en ontbreken van automatische bewegingen (hypokinesie)
- Stijfheid van de spieren (rigiditeit)
- Houdings- en evenwichtsproblemen en soms vallen bij langer bestaan van de ziekte
- 'Bevriezen' van de benen tijdens lopen (freezing), waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken
Naast de bovengenoemde symptomen kunnen er ook nog andere klachten optreden zoals trager denken, verminderde reuk ( een van 1e symptomen), slaapstoornissen, obstipatie, stemmingsproblemen en verandering van seksuele behoeften.
Bovenstaande symptomen treden niet bij alle patiënten op. De ernst van de klachten kan verschillen bij patiënten en het beloop van de ziekte van patiënt tot patiënt niet hetzelfde. Dit geldt zeker voor patiënten met aandoeningen die lijken op de ziekte van Parkinson, de atypische parkinsonisme.
Een groot verschil tussen parkinsonisme en de ziekte van Parkinson is dat bij de ziekte van Parkinson de dopamine-producerende cellen in de zwarte kern (substantia nigra ) in aantal verminderen, terwijl parkinsonisme gekenmerkt wordt door een beschadiging van de cellen in het striatum (gebied in de grote hersenen wat onder de schors van de grote hersenen ligt) die op dopamine reageren.
De beschadiging kunnen veroorzaakt worden door :
- ziektes die verwant zijn aan de ziekte van Parkinson (atypisch parkinsonisme: MSA, PSP, CBG)
- een slechte doorbloeding van de hersenen (vasculair parkinsonisme)
- het gebruik van bepaalde medicijnen (medicamenteus parkinsonisme)
- blootstelling aan giftige stoffen in de leef- of werkomgeving (toxisch parkinsonisme)
Wat houdt de behandeling in de praktijk in?
Als gevolg van de ziekte van Parkinson kunnen er problemen ontstaan met het uitvoeren van allerlei dagelijkse activiteiten.
Voorbeelden zijn: moeite met lopen, aankleden, spreken of eten, omdraaien in bed.
Onze praktijk is aangesloten bij ParkinsonNet. Wat betekend dit voor Parkinson patiënten?
Vanwege de grote verscheidenheid aan mogelijke problemen is het van belang dat je als zorgverlener specifiek voor Parkinson geschoold bent in het behandelen van parkinsonpatiënten en patiënten met atypische parkinsonisme. Doordat je in de praktijk meerdere patiënten ziet met Parkinson is er meer kennis en ervaring aanwezig. Door de verscheidenheid aan problemen zijn er vaak meerdere zorgverleners betrokken bij de behandeling van de Parkinson patiënt. Dit kan bijv. een Ergotherapeut, Logopedist, Cesar therapeut en/of Fysiotherapeut zijn. Er wordt vanuit de patiënt gekeken wat de hulpvraag is en hier wordt de behandeling op afgestemd. De ParkinsonNet zorgverleners werken onderling nauw samen en werken ook samen met bijvoorbeeld Parkinson verpleegkundigen en neurologen in de regio.
Wanneer kunt u naar een fysiotherapeut te gaan?
In elk stadium van de zieke van Parkinson kunt u voor informatie en advies bij een fysiotherapeut terecht. Ook kan een fysiotherapeut u behandelen als dat nodig is. Fysiotherapie bij de ziekte van Parkinson is erop gericht problemen bij het bewegen te voorkomen, te stabiliseren of te verminderen.
In de volgende gevallen kan de fysiotherapeut zeker iets voor u betekenen:
- Zo snel mogelijk nadat bij u de ziekte van Parkinson is vastgesteld, zodat u zelfmanagementondersteuning kunt krijgen.
- Als u het lastig vindt om geregeld aan lichaamsbeweging te doen.
- Als u vragen hebt over wat voor lichaamsbeweging u kunt doen, over hoe u veilig kunt bewegen of over hoe vaak of hoe intensief u moet bewegen.
- Als u last hebt van: - problemen bij het lopen, zoals traag lopen, aarzelen of het gevoel hebben aan de grond genageld te staan (freezing genoemd); - problemen met uw evenwicht, zoals pas geleden gevallen of bijna gevallen zijn, of bang zijn om te vallen; - problemen bij het opstaan uit een stoel, omrollen in bed of in of uit een auto stappen; - pijn, bijvoorbeeld in uw nek, rug of schouders
Voor een behandeling door de bij ParkinsonNet aangesloten fysiotherapeut Petra Melis in onze praktijk is er een verwijzing nodig van de neuroloog. Informatie over de vergoeding van fysiotherapie kunt u navragen bij uw zorgverzekeraar.